Jawel, meneer de kieken-inspecteur! We zijn braaf geweest. Ze zitten veilig binnen. Of wat je veilig noemt. Geen sprietje gras of groen, geen wolkje aan hun onbestaande hemel. Ondertussen bouwen we koortsachtig aan een omheind stukje buitenwereld, sleuren met palen, draad en gaas, much, o so much ado about absolutely nothing, Shakespeare zou er zijn schouders voor opgehaald hebben. Doet me aan Chicken Run denken, Escape from Alcatraz op kakelniveau.
Too little ado about something is dan weer het verhaal van K, onze Iraanse vriend K, eindelijk terug in zijn vaderland. Het heeft veel voeten in de aarde gehad, die terugkeer naar Iran. Maanden wachten, maanden twijfelen en knarsetanden. Nu hij eindelijk wilde vertrekken die vervelende sympathieke, volkomen geïntegreerde uitgeprocedeerde Nederlandskundige asielzoeker was er opeens helemaal geen haast meer bij om hem het land uit te gooien. Kafkaïaans cynisme: Waarom hebt u zo’n haast, meneer? U zingt het toch al meer dan vijf jaar illegaal uit? Wilt u dan zo graag terug naar dat steeds totalitairder wordend regime waar u in het beste geval gewoon monddood wordt gemaakt. ’t Steekt toch niet op een maandje?
Na K’s vertrek is het vierentwintig uur afwachten. Is hij goed aangekomen? Leeft hij nog? Jawel, jawel, zucht van opluchting, ze hebben hem maar anderhalf uur ondervraagd op de luchthaven en daarna losgelaten met het dreigement “dat ze hem zouden weten te vinden”. Héhé. Toch beter dan de strop of de kerkers, beter konden we niet verwachten.
We spelen een spelletje in de beste Jommekes-stijl. Dat K ons opbelt: “Ha, K! Je bent president van Iran geworden? Goed zo! Wat zeg je? Of we jouw ministers willen worden? Natuurlijk. Morgen al? Geen probleem, we komen naar je toe op ons vliegend tapijt. Nog even onze tandenborstel en goed humeur inpakken.”
We lachen met onszelf. Stel het je nu eens voor dat het werkelijk zo was. Kan toch niet? Nelson Mandela, zeggen we tegen elkaar. Vaclav Havel. Die hebben het toch ook gedaan. Muren helpen doen vallen. Uitbreken. Tegen alle verwachtingen en alle beter weten in.
Zullen we kan toch niet uit ons woordenboek schrappen? Meteen ook de deur van het kippenhok wagenwijd openzetten? En die van de asielcentra?
Escape from the Alcatraz of our minds.
De geheime schatkist 